نویسنده: دکتر مسعود براتی

آزمون سرما :
یکى از معتبر ترین آزمونهاى حیات پالپ ، آزمون سرماست . خیلى اوقات بر اساس نتایج حاصله از آن تصمیم به ترمیم یا اندو مى گیریم.
الیاف عصبى پالپ که به سرما واکنش نشان مى دهند الیاف A delta هستند که در سطح پالپ قرار گرفته اند.


این الیاف سریع ، کوتاه و شارپ به محرک پاسخ مى دهند و بخوبى توسط بیمار Locate مى شوند. الیاف A delta توسط سرما ، گرما ، هوا، دریل کردن و کشیدن سوند تحریک مى شوند.
الیاف A delta بلافاصله زیر دنتین و در سطحى ترین قسمت پالپ واقع شده اند، لذا پاسخ سریع و زودگذر به محرک مى دهند.

تئوری هیدوردینامیک اشلی:
بر اساس تئورى هیدرودینامیک اشلى ، سرما باعث انقباض مایع درون توبولى و تحریک پایانه عصبى و احساس درد مى گردد.
در پالپ نرمال ،این واکنش بسیار سریع و برگشت آن به حالت نرمال نیز بسیار سریع است . اگر واکنش تاخیرى بود یا برگشت آن به حالت نرمال نیز طولانى بود نشانه چیست ؟
اشکال زیباى فوق به خوبى تئورى هیدرودینامیک را در توجیه درد نشان مى دهند.

حال که به اهمیت این آزمون پى بردیم ، ببینیم روش هاى انجام آن کدامند؟
١. روش کارپول یخ  
٢. کاربرد Endo Ice 

مى توانید یک گلوله پنبه کوچک را تحت اسپرى اندو آیس قرار داده و سپس روى دندان بگذارید.
و یا توسط یک گوش پاک کن این کار را انجام دهید.
هیچگاه مستقیما روى دندان اسپرى نکنید. در صورت لزوم مجددا روى گوش پاک کن اسپرى و استفاده کنید.
٣. ایجاد حوضچه آب سرد:

رابردم مى بندیم ، اطراف دندان آب سرد مى ریزیم به نحویکه دندان درون حوضچه فرو رود. معتقد هستند که این روش بسیار دقیق تر از سایر روشهاست .

محل تحریک دندان :
یک سوم سرویکالى سطح باکال بدون تماس با لثه

شرایط:
ایزولیشن کافى
انتخاب دندانهاى کنترل
دندانهاى مجاور و مقابل معمولا به عنوان کنترل انتخاب میشوند تا میزان پاسخ بیمار به محرک در یک دندان سالم وى ارزیابى شود.
نکته بسیار مهمتر از مجاور و مقابل بودن، این است که دندان کنترل مشابهت بیشترى با دندان مورد نظر داشته باشند. مثلا براى یک دندان کانین بالا، بهترین دندانهاى شاهد، دندانهاى کانین سمت دیگر و دندانهاى کانین فک پایین است. علت این موضوع مشابهت ضخامت عاج و حجم پالپ است .
براى یک دندان سنترال بالا، دندانهاى سنترال و لترال مجاور مناسب هستند و براى یک پرمولر بالا، سایر دندانهاى پرمولر اگر امکانپذیر نبود و مثلا بیمار دندان را نداشت و یا روت کانال کرده بود، به ناچار سراغ دندانهاى دیگر میرویم .

در زمان آزمون سرما بیمار را بهتر است گمراه کنیم تا Bios وى باعث پاسخ کاذب نشود، نباید بداند که کدام دندان را تحریک میکنید. به بیمار شماره میدهیم و از او میپرسیم که کدام شماره دردناک بود و به پاسخ و حالات چشم و صورت وى دقت میکنیم، به این صورت فاکتور بایاس حذف میشود.
پاسخ یک دندان نرمال حساسیت و درد کم است که بلافاصله با حذف محرک قطع میشود.

دندانى که پولپیت برگشت پذیر دارد درد بیشترى دارد و پس از برداشتن محرک بسرعت درد برطرف میشود. دندانى که پولپیت برگشت ناپذیر دارد درد بسیار شدیدتری داشته و با برداشتن محرک درد ادامه مییابد تا بتدریج ساکت شود.

عوامل موثر در نتایج:
میزان پاسخ دهى در شرایط زیر نتایج را تحتالشعاع قرار میدهد:
– مصرف داروهاى آرام بخش و آنتىهیستامین ها
– سن، بعلت افزایش ضخامت دنتین و کوچک شدن فضاى پالپ
– بیمارى پریو، بعلت آتروفیه شدن پالپ
– ترمیم هاى عمیق

نکته مهم این است که تست سرما را براى بیمارى انجام میدهیم که از سرما شکایت دارد و اگر شکایت او از گرماست از تست گرما استفاده میکنیم، زیرا باید علائم بیمار را بازسازى کنیم .

تهیه و تنظیم: دکتر مسعود براتی – اندودنتیست